Οδήγηση στο χιόνι; Ξεκινάμε με τα δεδομένα. Σε μια χώρα μεσογειακή, με πρωταγωνιστή τον ήλιο και δίχως χειμωνιάτικη αυτοκινητική κουλτούρα τα αποτελέσματα στο πρώτο δυνατό χιόνι θυμίζουν ταινία... καταστροφής. Τώρα με την κακοκαιρία που περιμένουμε ας είσαι καλύτερα προετοιμασμένος. Αν ο τόπος σου δεν είναι εξοικειωμένος με χιονοπτώσεις, αν και εσύ επίσης έχεις μαύρα μεσάνυχτα στο θέμα οδήγηση στο χιόνι, μην αποδίδεις ευθύνες σε τρίτους ακόμα και αν οφείλουν να τις σηκώσουν. Το καλύτερο που έχεις να κάνεις είναι να ενημερωθείς, να πάρεις την κατάσταση στα χέρια σου ή καλύτερα τις αλυσίδες που θα σε βγάλουν από την ατάκα του ρόλου: "πού είναι το κράτος;"
Γιατί αλυσίδες;
Yπάρχει κατηγοριοποίηση, αλλά στο γενικότερο τσουβάλιασμα όταν λες αλυσίδες και δη αντιολισθητικές, εννοείς κάθε εκδοχή τους που δεν θα σε αφήσει ακινητοποιημένο στο ίδιο σημείο. Το απαραίτητο αξεσουάρ δηλαδή που θα "ντύσει" τον τροχό και θα του δώσει την ευκαιρία να πάψει να γλιστράει και να σπινάρει ανακτώντας την πρόσφυση.
Ότι δεν καταφέρνει δηλαδή το ελαστικό του αυτοκινήτου σε τέτοιες συνθήκες αν είναι καλοκαιρινό, το σύνηθες δηλαδή που τοποθετείται στην πλειονότητα των αυτοκινήτων. Αν έχεις χειμερινά ελαστικά στο αυτοκίνητό σου μπορείς να καθυστερήσεις την χρήση αλυσίδων γιατί τα χαρακτηριστικά τους επιτρέπουν εξαιρετική πρόσφυση και ελεγχόμενη συμπεριφορά στο πρώτο χιόνι. Δυσκολεύουν όμως τα πράγματα όταν το χιόνι αρχίζει να κρυσταλλώνει και ο πάγος πρωταγωνιστεί. Τότε οι αλυσίδες είναι μονόδρομος.
Ναι, αλλά ποιες αλυσίδες;
Βασική προϋπόθεση να ταιριάζουν στο αυτοκίνητο που οδηγείς και όχι να προχωράμε σε λύσεις "αλυσίδα να ναι και ό,τι να 'ναι". Επιλέγουμε το νούμερο που αντιστοιχεί στις διαστάσεις τροχού - ελαστικού και την ανάλογη ποιότητα (άξια και κατασκευαστής) που επιτρέπει η τσέπη μας. Αν η χρήση είναι one off, δηλαδή στη λογική αχρείαστες να ναι, έχει νόημα η φτηνή λύση, όμως η συχνή παρουσία σε χειμερινό τερέν κάνει επιβεβλημένη την επένδυση σε κάτι επώνυμο. Ένας ακόμα σημαντικός παράγοντας είναι και η ευκολία στην τοποθέτηση. Συνήθως το μεγάλο κόστος συνοδεύεται και από ευκολία χωρίς να εξυπακούεται, εξυπακούεται όμως ότι το ακριβότερο είναι σίγουρα ποιοτικότερο σε υλικά και εφαρμογή.
Λύσεις τύπου κουβέρτα - κάλτσα δεν είναι αλυσίδες και καταχρηστικά τις συναντάμε στην κατηγορία. Σαφώς και είναι αντιολισθητικές και διαπρέπουν σε ευκολία τοποθέτησης, ακόμα και από απαίδευτα χέρια. Είναι εύκαμπτες και πανάλαφρες, έχουν το πλεονέκτημα του χώρου και είναι ένας καλός λόγος να υπάρχουν πάντα αποθηκευμένες στο αυτοκίνητο. Το μειονέκτημα είναι ότι αν δεν είναι καλής ποιότητας θα ξεχειλώσουν γρήγορα και δεν θα εφάπτονται στον τροχό, ενώ σε κάθε περίπτωση ακόμα και αν είναι α' ποιότητας, η χρήση τους σε παγωμένη και άγρια επιφάνεια είναι απαγορευμένη γιατί πολύ απλά θα σκιστούν.
Αυτός είναι και ο λόγος που οι mainstream αντιολισθητικές αλυσίδες υπερισχύουν σε αποτελεσματικότητα και εύρος χρήσης. Θέλουν λίγο παραπάνω σπουδή και γονάτισμα στην εφαρμογή τους, αλλά δεν σου ζητάνε δα και εξειδικευμένες γνώσεις. Αφαιρώντας ένα από τα καθαρά πατάκια που θα βρεις στο εσωτερικό του αυτοκινήτου εξασφαλίζεις το στεγνό σου γόνατο, ενώ μια προπόνηση προετοιμασίας πριν το ψυχρό φαινόμενο θα περιορίσει την απελπισία και τον εκνευρισμό. Θυμηθείτε ότι είναι ότι καλύτερο για συνθήκες που μεταξύ τροχού και ασφάλτου παρεμβάλλεται χιόνι ή κυρίως πάγος, αλλά όχι όταν απουσιάζει το προϊόν της ψυχρής επέλασης του χιονιά.
Ναι, κατανοητό! Βαρετό το βγάλε βάλε, αλλά η αλυσίδα ανεβάζει θερμοκρασία με την επαφή στην άσφαλτο και όπως καταπονείται καταπονεί και καταστρέφει ζωτικά μηχανικά μέρη του αυτοκινήτου. Κατηγοριοποίηση υπάρχει και στις αντιολισθητικές αλυσίδες όπου ανάλογα με την επένδυση κερδίζεις ποιότητα και βαθμό ευκολίας. Αυτές με κρίκους των 12 mm είναι εμφανώς αποτελεσματικότερες σε χιόνι και κυρίως πάγο και χρησιμοποιούνται στα περισσότερα αυτοκίνητα. Για ειδικές περιπτώσεις αυτοκινήτων με ελαστικά χαμηλού προφίλ και μικρή απόσταση από το έδαφος συναντάμε αλυσίδες 10mm και 9 mm.
Τοποθέτηση αντιολισθητικών αλυσίδων
- Απλώστε την αλυσίδα μπροστά σας για να έχετε εικόνα και στην συνέχεια περάστε το επικαλυμμένο με πλαστικό συρματόσχοινο, πίσω από τον τροχό.
- Ενώστε τις δύο άκρες του εσωτερικά του τροχού στο άνω άκρο του και απλώστε την αλυσίδα στο πέλμα του ελαστικού και μπροστά σας.
- Εφόσον τα εσωτερικά μάγουλα του ελαστικού έχουν εφαπτόμενο το ενωμένο κυκλικό πλέον συρματόσχοινο, ενώνουμε τις άκρες της αλυσίδας και τραβάμε με δύναμη το ελεύθερο τμήμα της μικρότερης διαμέτρου αλυσίδας (συνήθως με κόκκινο χρώμα) μέσα από το ενσωματωμένο ράουλο.
- Πιάνουμε όπου υπάρχει υποδοχή για να τεντώσει και την απόληξή της που καταλήγει σε γάντζο φροντίζουμε να είναι όσο το δυνατόν περισσότερο τεντωμένη.
- Ώς επίλογο κινούμε το αυτοκίνητο για να δούμε αν η αλυσίδα διατηρεί σωστή εφαρμογή. Τεντώνουμε πάλι αν χρειαστεί και είμαστε έτοιμοι για χρήση.
Για τη χρήση των αντιολισθητικών αλυσίδων, οι οδηγοί θα πρέπει να έχουν υπόψη τους ότι:
- Όσο μεγαλύτερη επιφάνεια πέλματος τροχού καλύπτει η αντιολισθητική αλυσίδα, τόσο καλύτερη είναι η πρόσφυση, καθώς τα εξογκώματά της είναι αυτά που κάνουν τη δουλειά στο χιόνι ή τον πάγο.
- Οι αντιολισθητικές αλυσίδες τοποθετούνται στους κινητήριους τροχούς. Ακόμα και αν κάποιος δεν γνωρίζει που είναι στο αυτοκίνητό του, θα το καταλάβει τη στιγμή που σπινάρουν.
- Σε τετρακίνητο αυτοκίνητο ιδανικά τοποθετούνται σε όλους τους τροχούς, εφόσον αναζητά κάνεις το μέγιστο της ελκτικής πρόσφυσης. Από την άλλη δεν είναι απαραίτητο να έχεις δυο ζευγάρια αντιολισθητικές αλυσίδες και η χρήση τους εξαρτάται από τον τύπο της τετρακίνησης.
- Ένα 4WD με βασικούς κινητήριους τους εμπρός τροχούς (τα περισσότερα SUV) καλό είναι να δέχεται τις αλυσίδες εμπρός, ενώ ένα παραδοσιακό 4x4, πίσω. Σε κάθε περίπτωση άλλωστε το manual του κατασκευαστή έχει την απάντηση για την σωστή τοποθέτηση των αλυσίδων στο αυτοκίνητο που οδηγείτε.
- Ο χειρισμός του οδηγού οφείλει να είναι απαλός και όχι απότομος για να εξασφαλίσει τη μεγαλύτερη πρόσφυση από τους κινητήριους τροχούς, κάτι που αφορά και τους κατευθυντήριους (εφόσον δεν είναι μπροσθιοκίνητο)
- Η ταχύτητα που ενδείκνυται να κινείται ένα όχημα όταν φέρει αντιολισθητικές αλυσίδες δεν θα πρέπει να ξεπερνά τα 30 με 40 km/h.
- Για την τοποθέτηση και συντήρηση των αντιολισθητικών αλυσίδων οι οδηγοί θα πρέπει να συμβουλεύονται αντίστοιχα τις οδηγίες τοποθέτησης και συντήρησης που διαθέτουν. Για παράδειγμα, ένα πλύσιμο μετά από κάθε χρήση θα διώξει το αλάτι που χρησιμοποιείται στους δρόμους και θα αναζωογονήσουν τη λειτουργικότητα τους σε επόμενη χρήση.
Υποχρεωτική η εκπαίδευση για χρήση αντιολισθητικών αλυσίδων
Με αφορμή την ταλαιπωρία που άφησε πέρσι η κακοκαιρία "Ελπίδα" πίσω της, μια νέα εγκύκλιος του υφυπουργού Υποδομών και Μεταφορών ήρθε στα πλαίσια του "παθαίνω και μαθαίνω". Για τη νέα φουρνιά οδηγών που θα αποκτά δίπλωμα οδήγησης, η εκμάθηση της διαδικασίας τοποθέτησης και αφαίρεσης αντιολισθητικών αλυσίδων σε όχημα, εντάσσεται υποχρεωτικά στο σκέλος της εκπαίδευσης. Άλλωστε, με απόφαση του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών καθίσταται υποχρεωτικός ο εφοδιασμός αντιολισθητικών αλυσίδων ή άλλων παρεμφερών μέσων (χιονολάστιχα, χιονοκάλτσες) στα αυτοκίνητα της χώρας, απο τον Οκτώβριο έως τον Απρίλιο. Κάλιο αργά παρά ποτέ!