Έχουν περάσει 30 χρόνια από το μοιραίο Σαββατοκύριακο της Ίμολα του 1994 που πήρε τις ζωές των οδηγών της Formula 1, Ayrton Senna και Roland Ratzenberger και συγκλόνισε τον κόσμο.
Ο Ayrton Senna καθόρισε τη γενιά του και στέκεται ως ένας από τους καλύτερους όλων των εποχών. Έχουμε γράψει τα πάντα γι' αυτόν; ίσως, εδώ όμως είναι 30 πράγματα που μπορεί να μην γνωρίζεις για τον Βραζιλιάνο θρύλο.
Ο Senna δοκιμάστηκε
για τις Williams, McLaren, Brabham και Toleman κατά τη διάρκεια του 1983. Σε έναν γύρο με την McLaren-Ford MP4/1 έμεινε στο γκάζι ακόμα και τη στιγμή που ο κινητήρας πίσω του έπρεπε να είναι στο ρελαντί. Ο επικεφαλής της ομάδας, Ron Dennis δεν ήταν πολύ εντυπωσιασμένος, αλλά επέτρεψε να γίνει άλλη μια προσπάθεια.
Ο Senna σημείωσε τον ταχύτερο χρόνο της ημέρας και υπέγραψε για την Toleman, την πιο αδύναμη από τις τέσσερις ομάδες, γιατί κατάλαβε πως αυτή θα του έδινε χρόνο και χώρο για να μάθει.
Μετά την καταστροφή
στο Grand Prix του 1984 στο Ντάλας, ένας απογοητευμένος Senna επέμενε μιλώντας στον τεχνικό διυεθυντή της Toleman, Pat Symonds ότι ο τοίχος στο επίμαχο σημείο είχε "μετακινηθεί". Διασκεδάζοντας, ο Symonds πήγε να το ελέγξει, και βρήκε σημάδια από ξύσιμο στο τσιμέντο, στο έδαφος.
Ένα μονοθέσιο είχε χτυπήσει τους τσιμεντόλιθους που σχημάτιζαν το όριο της πίστας. Ο Senna οδηγούσε σε τόσο στενές γραμμές που η μετατόπιση αυτού του μπλοκ μερικά χιλιοστά από γύρο σε γύρο ήταν αρκετή για να τον κάνει να ακουμπήσει και να εγκαταλείψει.
Ο Senna ήταν περιβόητος στο Monaco
αλλά γιατί ήταν τόσο γρήγορος με ένα turbo μονοθέσιο F1 γύρω από το πριγκιπάτο; Η απάντηση έρχεται μετά από λεπτομερή μελέτη της χρήσης που έκανε στο γκάζι. Κατά την είσοδο και την κορυφή των στροφών, ο Senna πατούσε γκάζι για να κρατήσει τις στροφές του κινητήρα εκεί που έπρεπε ώστε το turbo να αποδίδει.
Παράλληλα διατηρούσε τον έλεγχο με τον συμπλέκτη. Κρίνοντας με ακρίβεια το σημείο που το μονοθέσιο επέστρεφε σε κανονικό ρυθμό μπορούσε να κερδίσει πολύ χρόνο από τους αντιπάλους του σε κάθε γύρο.
Στην ομάδα έμειναν έκπληκτοι με τη λεπτότητα, την ικανότητά του να διατηρεί την πίεση ώθησης χωρίς να φθείρει τον συμπλέκτη, να ξεκουράζει τον κινητήρα, να γλιτώνει μια αλλαγή σχέσης στο κιβώτιο ή ακόμη και να χάνει τον έλεγχο του αυτοκινήτου στους έτοιμους να "δαγκώσουν" στενούς δρόμους του πριγκηπάτου.
Ο Senna "ανακοίνωσε" το ταλέντο του
στο κοινό στο Race of Champions του 1984. Ένα πρωτοποριακό γεγονός 12 γύρων με τη συμμετοχή εννέα παγκόσμιων πρωταθλητών της F1 και διάφορους άλλους σπουδαίους στην ολοκαίνουργια εκείνη την εποχή Grand Prix πίστα του Nurburgring.
Ο Fangio αρνήθηκε να συμμετέχει επικαλούμενος την ηλικία του, ο Jackie Stewart είχε ορκιστεί να μην αγωνιστεί ποτέ ξανά και ο Nelson Piquet απλώς αρνήθηκε να συμμετέχει, έτσι ο 24χρονος Βραζιλιάνος πήρε τη θέση του. Και κέρδισε περνώντας 19 πρωτοκλασάτους οδηγούς σε πανομοιότυπες Mercedes 190E 2.3.
Ήταν αρκετά φιλάσθενο παιδί
Ο Ayrton Senna διαγνώστηκε με κακή κινητική λειτουργία και συντονισμό των άκρων στα νεανικά του χρόνια. Στις αρχές της καριέρας του στη F1 έπασχε από σύνδρομο Bell, υποφέροντας από προσωρινή παράλυση του προσώπου του.
Δεν είχε ανοσία στο δέλεαρ της Ferrari
"Ήθελε να έρθει στη Ferrari και εγώ τον ήθελα στην ομάδα," αποκάλυψε για τον Senna, ο πρώην πρόεδρος της Ferrari Luca Montezemolo το 2014.
Ήταν εξαιρετικά στοχαστικός
και προσεκτικός απέναντι στα media, καθώς η καριέρα του απογειωνόταν. Έδωσε όμως μεγάλες ατάκες, μεταξύ των οποίων: "Αν δεν κυνηγάς πλέον ένα κενό που υπάρχει, τότε δεν είσαι πια οδηγός αγώνων".
Βοήθησε να σωθεί ο Erik Comas
μετά από ένα ατύχημα στα δοκιμαστικά του GP Βελγίου το 1992. Ο Senna σταμάτησε και έτρεξε στην Ligier του Γάλλου, έσβησε τον κινητήρα και σταθεροποίησε το κεφάλι του Comas μέχρι να έρθει βοήθεια.
Το πραγματικό επίθετο του Ayrton
ήταν da Silva, αλλά καθώς αυτό ήταν ένα από τα πιο κοινά επώνυμα της Βραζιλίας, επέλεξε να υιοθετήσει το το οικογενειακό όνομα της μητέρας του "Senna" για να κάνει καριέρα.
Poleman
Ο Senna προκρίθηκε στην pole επτά φορές στο δεύτερο σεζόν της F1 το 1985, όταν έκανε ντεμπούτο με την ομάδα της Lotus. Ο ίδιος ξεπέρασε τον ομόσταυλό του Elio de Angelis με μεταξύ τους σκορ 7-1. Στην πραγματικότητα, εκείνη τη χρονιά σημείωσε περισσότερες pole από οποιονδήποτε εκείνη τη χρονιά, συμπεριλαμβανομένου και του Alain Prost, το μελλοντικού του άσπονδου αντιπάλου.
Μια τσαλακωμένη αυστριακή σημαία
βρέθηκε στο κόκπιτ της τρακαρισμένης Williams, μετά το θανατηφόρο ατύχημα του Senna στο GP του Σαν Μαρίνο το 1994. Ο Βραζιλιάνος είχε προγραμματίσει να την ανεμίσει στο τέλος του αγώνα, ως φόρο τιμής στον Roland Ratzenberger.
Μεγάλο μέρος του μύθου
του Senna προέρχεται από την κατάσταση έκστασης στην οποία έμπαινε ενώ οδηγούσε. Στο Μονακό το 1988 ήταν 2 δευτερόλεπτα ταχύτερος από τον Prost στις κατατακτήριες: "Συνειδητοποίησα ότι δεν οδηγούσα πια το αυτοκίνητο συνειδητά".
Η νίκη του Senna με την McLAREN MP4/6
στο GP Αυστραλίας του 1991 ήταν η τελευταία που σημειώθηκε με μονοθέσιο της F1 εφοδιασμένο με συμβατικό χειροκίνητο κιβώτιο ταχυτήτων. Ήταν επίσης το μοναδικό μονοθέσιο με κινητήρα V12 που κέρδισε παγκόσμιο τίτλο.
Αποτελεσματικός
Μεταξύ των πολλών στατιστικών που τώρα είναι μπερδεμένα από την διόγκωση του αγωνιστικού ημερολογίου και τις μεγαλύτερες καριέρες των οδηγών, ο Senna έχει τις περισσότερες διαδοχικές θέσεις στην πρώτη 10άδα σε κατατακτήριες δοκιμές. Το είχε καταφέρει 137 φορές.
Το εμβληματικό κράνος του Senna
δεν ήταν απλώς ένα φωτεινό σχέδιο για να τον κάνει να ξεχωρίζει. Τα χρώματα προέρχονταν από τη σημαία της Βραζιλίας, με τις ρίγες να συμβολίζουν συγκέντρωση και αποφασιστικότητα.
Suzuka 1990
Μια από τις πιο φημισμένες στιγμές τίτλου ήταν η σύγκρουση Prost με Senna στην πρώτη στροφή της Suzuka το 1990, ένα χρόνο αφού οι δύο τους είχαν ξανά επαφή όταν ήταν αμφότεροι στη McLaren, με αποτέλεσμα τον αποκλεισμό του Senna και την κατάκτηση του τίτλου των οδηγών από τον Prost.
Την επόμενη χρονιά ο Senna πήρε την pole, η οποία ήταν στην βρώμικη πλευρά της πίστας. Μετά τη διαμαρτυρία του Βραζιλιάνου να αλλάξει η θέση της pole, η οποία απορρίφθηκε, ο Prost πήρε την πρωτοπορία, όπως ήταν αναμενόμενο και ο Senna βούτηξε στην εσωτερική πλευρά για να χτυπήσει την Ferrari του Γάλλου και να εγκαταλείψουν και οι δύο από τον αγώνα, εξασφαλίζοντας στον Senna έναν δεύτερο τίτλο.
Στην McLaren ανέλυσαν αργότερα την τηλεμετρία του μονοθεσίου και ανακάλυψαν πως όχι μόνο ο Senna δεν φρέναρε καθόλου για την πρώτη στροφή, αλλά ούτε καν σήκωσε το πόδι από το γκάζι καθώς πλησίαζε τη Ferrari, αποδεικνύοντας ότι η σύγκρουση ήταν απολύτως σκόπιμη από την πλευρά του Senna.
Ο Gerhard Berger
αργότερα ομόσταυλός του Senna βρήκε τη σοβαρότητα του αντιπάλου του διασκεδαστική και του έκανε πολλές φάρσες κατά τη διάρκεια στις αρχές της δεκαετίας του '90 για να τον κάνει να χαλαρώσει. Μια από αυτές ήταν η αλλαγή της φωτογραφίας του διαβατηρίου του Senna σε μια φωτογραφία ανδρικών γεννητικών οργάνων, με αποτέλεσμα ο Βραζιλιάνος να κρατηθεί στα σύνορα κατά την είσοδό του στην Αργεντινή.
Ο Senna απάντησε κλέβοντας όλες τις πιστωτικές κάρτες του Αυστριακού οδηγού της F1 και τις κόλλησε μεταξύ τους. Μια άλλη φορά ο Berger πέταξε τον ολοκαίνουργιο "άφθαρτο" χαρτοφύλακα από ανθρακονήματα του Senna, από το παράθυρο ενός ελικοπτέρου.
Ο Αυστριακός, θρασύτατος, απελευθέρωσε επίσης κάποια στιγμή, 12 βατράχους στο δωμάτιο του ξενοδοχείου που έμενε ο Senna για το Grand Prix της Αυστραλίας. Όταν ο Βραζιλιάνος εξοργίστηκε και ζήτησε το λόγο από τον ομόσταυλό του, εκείνος τον ρώτησε ψύχραιμα και με απάθεια, "Βρήκες το φίδι".
Δοκιμές αυτοκινήτων ράλι
Το 1986, ο Senna συμφώνησε να οδηγήσει δοκιμαστικά μια σειρά από αυτοκίνητα ράλι στα δάση της Ουαλίας για ένα περιοδικό που εξέδιδε ο φίλος του, αείμνηστος πλέον δημοσιογράφος αυτοκινήτου, Russell Bulgin.
"Πριν από τη στροφή πρέπει να να το πιστέψεις", σημείωσε ο Senna, μετά από ένα δύσκολο πέρασμα με ένα Ford SIerra Cosworth. "Τώρα καταλαβαίνω γιατί πρέπει να χρησιμοποιούν ανάποδο τιμόνι και να "παίζουν" με την πρόσφυση για να κρατήσουν το αυτοκίνητο στο δρόμο. Αν προσπαθήσεις απλώς να στρίψεις την στροφή, δεν θα στρίψεις ποτέ. Θα πας ευθεία".
Senna και Honda NSX
Πολλοί φανατικοί των αυτοκινήτων μπορεί να σας πουν νωχελικά ότι ο Ayrton Senna βοήθησε στην εξέλιξη του Honda NSX. Την επόμενη φορά που θα το ακούσετε αυτό, μπορείτε να χλευάσετε δυνατά και να τους διορθώσετε. Ναι, η Honda προμήθευε κινητήρες την ομάδα με την οποία αγωνιζόταν ο Senna στην F1 κατά τη διάρκεια της εξέλιξης του NSX, οπότε υπήρχε επαφή επίπεδου δημοσίων σχέσεων, αλλά ο ίδιος δεν ήταν σε καμία περίπτωση αναπόσπαστο μέρος της πορείας του αυτοκινήτου.
Υπήρχαν δύο γνωστές περιπτώσεις που δοκίμασε πρωτότυπα προ-παραγωγής (στο Nürburgring και στη Suzuka), σχολιάζοντας αρχικά ότι το αυτοκίνητο φαινόταν "λίγο εύθραυστο" και αυτό έκανε την Honda να σκληρύνει το πλαίσιο. Τα σχόλιά του επίσης οδήγησαν σε αναθεωρήσεις των ρυθμίσεων της ανάρτησης.
Έτσι το NSX είχε τις ευλογίες του Senna, ο οποίος κατέληξε να έχει στην κατοχή του τρία, αλλά δεν ήταν ακριβώς ένα project στο οποίο ενεπλάκη τόσο πολύ.
Με την Ford να αντικαθιστά την Honda
το 1993, ο Senna πίστευε ότι εκείνη τη χρονιά η McLaren ήταν απίθανο να είναι από τους πρωτοπόρους. Ήταν ειδικός στο να ρυθμίζει την πίεση των διαπραγματεύσεων, οπότε μπορεί να υπήρχε ένα απώτερο κίνητρο τον Δεκέμβριο του 1992, όταν έφτασε στο Firebird Raceway με τον John Hogan για να δοκιμάσει το μονοθέσιο της Penske, PC22 για το IndyCar.
Παρών ήταν επίσης ο δύο φορές πρωταθλητής της F1 και συμπατριώτης του, Emerson Fittipaldi, που αγωνιζόταν για την Penske εκείνη την εποχή. "Θα ήσουν ανόητος αν δεν εξασφάλιζες τον Senna αμέσως, αν ήταν διαθέσιμος", παραδέχτηκε ο Roger Penske και συμπλήρωσε, "Πιθανότατα θα επρεπε να προσπαθήσουμε να βρούμε κάποιο τρόπο".
Το πρωί ο Fittipaldi έκανε χρόνο 49.7 δευτερολέπτων και ο Senna οδήγησε 14 γύρους στην μικρή πίστα, πριν ζητήσει το αυτοκίνητο να μαλακώσει. Σύμφωνα με όλες τις μαρτυρίες απολάμβανε το γλίστρημα και σε ένα δεύτερο stint 10 γύρων με τα ίδια ελαστικά σημείωσε χρόνο 49,09 δευτερόλεπτα.
Το Μονακό του 1984
διακόπηκε μετά από 31 γύρους με τον αφιονισμένο Senna να κυνηγάει τον Alain Prost για τη νίκη. Ήταν κοινώς αποδεκτό πως θα είχε κερδίσει αν ο αγώνας είχε φτάσει μέχρι τέλους, αλλά μπορεί και να μην είχε καλή κατάληξη. Έχοντας χτυπήσει ένα κράσπεδο στις αρχές του αγώνα, είχε σπάσει έναν ορθοστάτη της αλουμινένιας ανάρτησης, τον οποίο οι μηχανικοί της Toleman υποψιάζονταν πως δεν θα είχε αντέξει όλον τον αγώνα.
Το Donington του 1993
Από το Μονακό του 1984 στο Donington του 1993, ο Senna ήταν ένας διάσημος δάσκαλος στο βρεγμένο. Αλλά δεν γεννήθηκε με εξωπραγματικές ικανότητες στην οδήγηση υπό βροχή. Αφού είχε τρία τετ-α-κε στον πρώτο του αγώνα καρτ, ο νεαρός Βραζιλιάνος συνήθιζε να κάθεται και να περιμένει να ανοίξουν οι ουρανοί. Τότε προπονούνταν πυρετωδώς καρτ σε καταρρακτώδεις βροχές για να μετατρέψει την αδυναμία του σε σε δύναμη.
Ο Senna κέρδισε το χαοτικό Grand Prix Βραζιλίας του 1991,
για να πάρει την πρώτη του νίκη μέσα στην πατρίδα του, παρά τις σοβαρές προκλήσεις. Τον κυνηγούσε ο Nigel Mansell, μέχρι να εγκαταλείψει με πρόβλημα στο κιβώτιο ταχυτήτων της Ferrari του. "Επιτέλους ανακουφίστηκα, αλλά μόνο για τρεις ή τέσσερις γύρους", δήλωσε ο Senna.
"Στη συνέχεια το κιβώτιο ταχυτήτων τρελάθηκε. Αποφάσισα να το αφήσω στην έκτη σχέση και να οδηγήσω στην πίστα εντελώς διαφορετικά." Ήταν τόσο καταβεβλημένος σωματικά που δυσκολευόταν να σηκώσει το το τρόπαιο πάνω από το κεφάλι του, στο βάθρο.
Σε μια συνέντευξή του το 1990 στο Playboy Βραζιλίας,
ο Senna μίλησε για τις θρησκευτικές του πεποιθήσεις. Ο ίδιος παραδέχτηκε ότι μιλάει στο Θεό μέσα στον αγώνα και ότι το ατύχημα στο Μονακό το 1988 δεν ήταν λάθος του οδηγού. "Υπήρχε μια τόσο μεγάλη μάχη που γινόταν μέσα μέσα μου που με μούδιαζε και με έκανε ευάλωτο. Ήμουν ανοιχτός στο Θεό, αλλά και στον διάβολο." Ισχυρίστηκε επίσης ότι ο Ιησούς εμφανίστηκε μπροστά του, όταν κατέκτησε τον πρώτο του τίτλο στην Ιαπωνία του 1988.
Το πρώτο καρτ με πετάλια
για τον 4χρονο Ayrton κατασκευάστηκε, από τον πατέρα του Μίλτον. Είχε τον αριθμό 007 με το "license to win" ζωγραφισμένο στο αμάξωμα. Ο Senna ήταν ένα από τα διαμάντια που κρατούν για πάντα.
Στο Tilehurst στο Reading της Αγγλίας,
υπάρχει η οδός Ayrton Senna. Πήρε το όνομά της επειδή εκεί έζησε με κάποιους φίλους του, κατά την έναρξη της αγωνιστικής του καριέρας του στις αρχές της δεκαετίας του 1980.
Οι αγωνιστικοί ήρωες του Ayrton Senna
ήταν ο Jackie Stewart, ο Gilles Villeneuve, ο Niki Lauda και ο Emerson Fittipaldi.
Ο Ayrton Senna ήταν γλωσσομαθής.
Εκτός από τα πορτογαλικά που ήταν η μητρική του γλώσσα, μιλούσε επίσης αγγλικά, ιταλικά και ισπανικά, γεγονός που ενίσχυε την απήχηση που είχε στους θαυμαστές του, συναθλητές του και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης παγκοσμίως.
Ο Senna αγωνίστηκε στα 1.000 χλμ. του Nurburgring
το 1984 με μια Joest Racing Porsche 956 με τον τέσσερις φορές νικητή του Le Mans, Henri Pescarolo και τον Stefan Johansson. Ένας σπασμένος συμπλέκτης τους στέρησε το βάθρο.
Η τηλεοπτική σειρά του Netflix
Senna αναμένεται να προβληθεί το 2024. Με καθυστέρηση δύο χρόνια λόγω πανδημίας, στην μίνι σειρά έξι επεισοδίων θα πρωταγωνιστήσει ο Βραζιλιάνος Gabriel Leone. θα καταγράφεται η άφιξη του Senna στο Αγγλία το 1981 και η άνοδός του μέσω της Formula Ford στην κορυφή της F1.